همه چیز درباره اعتبارات اسنادی LC

نویسنده :
تیم آموزش آکادمی رشد مالی

اعتبارات اسنادی و انواع روش های بین المللی حمل کالا

در محیط پیچیده امروزى، که به طور مداوم دستخوش تغییرات می باشد، نیاز است تا شرکتها نیز خود را با این عرصه تطبیق داده و بتوانند با شرایط محیط خود را سازگار نمایند تا از مزیت هاى رقابتی خاص خود برخوردار گردند. یکی از این مزیتها، تجارت و بازرگانی بین الملل می باشد که شرکت ها از طریق آن، در راستاى ارتقاء سازمان خود گام برمی دارند. یکی از مظاهر بارز بازرگانی و تجارت بین الملل استفاده از اعتبارات اسنادى است که در این جلسه به آن پرداخته می شود. در ابتدا به تشریح برخی از موضوعات مرتبط با این مبحث پرداخته می شود.

DHL : این مفهوم به معناى استفاده از خدمات پستی به منظور ارسال کالاى کم حجم و با ارزش پایین از طریق هواپیما می باشد. بدیهی است که این روش، نیاز به مراحل چندگانه اعتبارات اسنادى را ندارد.

اینکو تِرِمز (Incoterms)
این کلمه، یک کلمه مرکب است که از ترکیب سه کلمه انگلیسی «International Commercial Terms» به معنی اصطلاحات بینالمللی بازرگانی تشکیل شدهاست و به صورت گستردهاى مورد استفاده قرار میگیرد. این اصطلاحات براى تفکیک هزینهها و مسئولیتها بین فروشنده و خریدار استفاده میشود.
اینکوترمز به مسائل مرتبط با حمل کالا از فروشنده به خریدار پاسخ میدهد. مسائلی شامل حمل کالاها، ترخیص کالا، واردات و صادرات کالاها و اینکه چه کسی مسئول پرداخت میباشد و اینکه ریسک جابجایی و انتقال کالا در مراحل مختلف حمل بر عهده چه کسی میباشد. اصطلاحات مختلف اینکوترمز معمولا با ذکر مکانهاى جغرافیایی مورد استفاده قرار میگیرد نه عناوین مرتبط با جابجایی. اینکوترمز توسط اتاق بازرگانی بینالمللیInternational Chamber Of Commerce تهیه و تدوین شدهاست.

روش هاى بین المللى حمل کالا  Eut (مخفف : Ex tork) تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ ( محل کار)

cCA (مخفف Carrier cree ) تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ ( تحویل کالا داخل کامیون، ریل و هواپیما) . با توجه به اینکه محل تحویل، کشور خریدار می باشد، بارگیرى با خریدار است و نقطه ریسک میباشد. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل و بیمه نیز با خریدار است(ولی نه الزاما). 

cAp (مخفف اصطلاح cree Alongside phip) تحویل کالا در کنار کشتی در مبدأ. محل خاتمه ریسک فروشنده کنار کشتی در بندر است. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل و بیمه و بازرسی با خریدار است. 

clB (مخفف اصطلاح cree ln Board ) تحویل کالا در عرشه کشتی در مبدأ. فروشنده وقتی کالا را از روى نرده کشتی عبور داد ریسک خود را خاتمه دادهاست. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل از بندر تحویل و بیمه و بازرسی نیز با خریدار است. 

oCc (مخفف اصطلاح creight and Cost ) ارزش و کرایه حمل تا مقصد. C&c سابق است ولی مخصوص حمل دریایی است .کالا وقتی از روى نرده کشتی عبور میکند (بارگیرى میشود)، مسئولیت فروشنده خاتمه میابد .هزینه بیمه با خریدار است و هزینه حمل با فروشندهاست  .عقد قرارداد بیمه با خریدار است و عقد قرارداد حمل با فروشنده می باشد.

CIc (مخفف اصطلاح creight ICost and Insurance) ارزش، بیمه و کرایه حمل تا مقصد است و مخصوص حمل دریایی میباشد. کالا وقتی از روى نرده کشتی بارگیرى میشود مسئولیت فروشنده خاتمه میابد. هزینه حمل و بیمه با فروشندهاست و عقد قرارداد حمل و بیمه با فروشنده است. 

CPT (مخفف اصطلاح Carriage Paid To ) تحویل با پرداخت کرایه حمل تا مقصد است در.  حمل مرکب استفاده می شود ولی بیشتر براى طرق زمینی یا هوایی استفاده میشود. ریسک و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را تحویل اولین حمل کننده میدهد خاتمه میابد. هزینه حمل با فروشنده تا نقطه معین طبق قرارداد است. هزینه بیمه و عقد قرارداد بازرسی با خریدار است. 

CIP (مخفف اصطلاح oCarriage and Insurance Paid t ) تحویل با پرداخت کرایه حمل و بیمه تا مقصد است و روش حمل مرکب میباشد. ریسک و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را به نقطه توافق شده میرساند خاتمه میابد. هزینه بیمه و حمل با فروشندهاست. عقد قرارداد بیمه و حمل با فروشندهاست. عقد قرارداد بازرسی با خریدار است. 

aAc (مخفف اصطلاح aelivered At crontier ) تحویل در مرز ( مرز تعیین شده). 

aEp (مخفف اصطلاح aelivered Ex phip) تحویل در عرشه کشتی ( در مقصد). 

aEn (مخفف اصطلاح aelivered Ex nuay ) تحویل در اسکله ( در مقصد ) 

aar (مخفف اصطلاح aelivered auty rnpaid ) تحویل در مقصد بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی. aaP (مخفف اصطلاح aelivered auty Paid) تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی. 

نکته : ممکن است تاریخ تسویه در زمانی قبل یا بعد از انتهاى سال باشد و لذا باید تسعیر ارز هم در زمان انتهاى سال و هم در زمان واریز مبلغ به بانک هر کدام جداگانه انجام گردد.

اعتبارات اسنادى

تمام خریدهاى کالا یا دارایی هاى یک سازمان، الزاما از طریق خریدهاى داخلی صورت نمی گیرد و در برخی از موارد نیاز است تا شرکت ها از طریق خرید از سایر کشورها، نیازهاى خود را برآورده نمایند. در این راستا، به دلیل آشنا نبودن شرکت ها با تامین کنندگان خارجی و ریسک هاى موجود به دلیل خرید از نقطه اى دیگر از جهان که خریدار از آن هیچ اطلاعاتی ندارد، نیاز به واسطه هایی معتبر در جهت کاهش ریسک اینگونه خریدها احساس می شود و لذا بدین ترتیب نقش اعتبارات اسنادى در این عرصه پر رنگ تر خواهد شد. 

اعتبارنامه یا اعتبار اسنادى ( Letter of Credit یا LC تعهدى از بانک است که به خریدار و فروشنده داده میشود و تعهد میشود که میزان پرداختی خریدار به فروشنده به موقع و با مبلغ صحیح به دست فروشنده خواهد رسید. بانک همچنین به نیابت از خریدار که نگهدارنده اعتبارات اسنادى است تا زمان دریافت تائیدیه که کالاهاى خریدارى شده حمل شدهاند، وجه را پرداخت نخواهد کرد. 

عناصر تشکیل دهنده اعتبارات اسنادى

متقاضى : متقاضی شخصی است حقیقی یا حقوقی که بر مبناى قرارداد با فروشنده یا بر اساس پیش فاکتور صادره از سوى فروشنده پس از اخذ مجوزهاى لازم جهت واردات بر اساس قوانین کشور وارد کننده، سرانجام با تکمیل فرم تقاضاى گشایش اعتبار بانک معینی،  از بانک درخواست می نماید که از طریق روش اعتبار اسنادى بهاى کالا را به فروشنده داده و یا ترتیب پرداخت را معمول بدهد.  

بانک گشایش کننده اعتبار : بانک گشایش کننده اعتبار بانکی است که بر اساس دستور یا مطابق درخواست متقاضی اعتبار و با توجه به مقررات و دستورالعملهاى بانکی کشور اقدام به گشایش اعتبار می نماید و تعهد می نماید در صورتیکه ذینفع، کالا را بر حسب تقسیم وظایف تحویل داده، و شرایط و مقررات اعتبار را رعایت و اسناد را مطابق آنچه در اعتبار ذکر گردیده است در موعد مقرر به بانک تسلیم نماید، ترتیب پرداخت وجه کالا را به فروشنده بدهد.  

بانک کارگزار : بانک ابلاغ کننده بانکی است که معمولا در کشور فروشنده قرار دارد و بانک گشایش کننده وى را به کارگزارى انتخاب می نماید(که یا یکی از شعبات بانک گشایش کننده اعتبار در کشور خارجی یا یکی از بانکهاى کشور خارجی است). 

مسئولیت بانک فوق ابلاغ اصل اعتبار و اصلاحات مربوط به فروشنده و همچنین بررسی اسناد ارئه شده می باشد و در صورتیکه از طرف بانک اصلی اجازه پرداخت داشته باشد، نسبت به پرداخت نیز اقدام و یا فقط اسناد را معامله می نماید.

ذینفع اعتبار : شخصی است حقیقی یا حقوقی که در واقع فروشنده کالا و طرف اصلی خریدار در عرصه قرارداد می باشد. وى موظف است ظرف مهلت مقرر در اعتبار و با توجه به شرایط بکار رفته در متن تمام تلکس کالا را تسلیم نماید. در عرصه اعتبارات اسنادى، بانک، طرف اصلی فروشنده جهت پرداخت می باشد.  

بانک تنظیم کننده : در اعتبارات اسنادى تایید شده ممکن است بانک دیگرى بعنوان تضمین کننده وجه کالا در صحنه حاضر گردد که به بانک تایید کننده اعتبار معروف است. ممکن است تضمین و تایید اعتبار توسط بانک گشایش کننده و یا بانک کارگزار انجام پذیرد و نیازى به صحنه آمدن بانک ثالث نباشد.  

شرایط و مقررات اعتبار : مبناى اصلی شرایط و مقررات اعتبار، درخواست متقاضی اعتبار است که بر مبناى توافقات میان وى و فروشنده صورت می پذیرد. مهمترین این شرایط عبارتند از: مشخصات کالا، مبلغ و سررسید اعتبار جهت حمل و معامله اسناد.  

اسناد مقرر : مهمترین اسناد اعتبارى که بطور معمول و بعنوان اصلی ترین اسناد در اعتبار مطرح می گردد عبارتنداز:

1- بارنامه
2- سیاهه تجارى
3- گواهی مبدا ساخت
4- سیاهه حمل
5- گواهی بازرسی بین الملل  

پرداخت : چنانچه شرایط و مقررات اعتبار توسط ذینفع مراعات گردد و اسناد معینه در موعد مقرر تسلیم بانک گردد، بانک موظف به پرداخت مبلغ اعتبار به فروشنده (در اعتبارات نقد) و یا موظف به تادیه پرداخت در سررسید مربوطه (در اعتبارات مدت دار) خواهد بود.  

قرارداد : قرارداد عبارت است از توافق دو اراده بر موضوع واحد به نحو التزام. در هر قرارداد باید یک پیشنهاد و یک قبول منطبق با آن وجود داشته باشد. 

مزایا و مخاطرات استفاده از اعتبارات اسنادی

مزایاى استفاده از اعتبارات اسنادى

1- فواید از نظر خریدار : در اعتبارات اسنادى پردا خت وجه کالا به فروشنده تنها در قبال تسلیم اسناد امکان پذیر است و این اسناد به شیوه اى طرح ریزى شده است که خریدار تا حدى مطمئن می گردد که کالا مطابق خواست و شرایط خود تحویل متصدى حمل و نقل شده است. تا زمانیکه این اسناد به صورت کامل و منطبق با شرایط اعتبار تنظیم و تسلیم بانک نگردد، بانک از پرداخت وجه اعتبار به فروشنده خوددارى می نماید. از طرف دیگر فرض و بناى این تاسیس حقوقی، بر ارائه تسهیلات بانکی و یا مشارکت بانکهاست و از این طریق خریدار می تواند با واریز پیش پرداخت اقدام به گشایش اعتبار نموده و پس از تسلیم اسناد توسط بانک به وى بقیه وجه کالا را بپردازد و در اعتبارات یوزانس(که در ادامه توضیح خواهیم داد)، مهلت کافی تا سررسید مربوطه جهت تسویه حساب را دارد و معمولا با فروش کالا باقیمانده وجه را به بانک می پردازد.  

2- فوایداز نظر فروشنده : از آنجایی که اعتبارات اسنادى فی نفسه و یا در صورت غیر قابل برگشت بودن(غیر قابل فسخ شدن)، تعهد قطعی یک بانک در برابر فروشنده جهت پرداخت وجه اعتبار است و بانک مسئولیت پرداخت وجه کالا را به فروشنده در قبال ارائه اسناد دارد، فروشنده به اتکا این تعهد و طرفیت وى با بانک به روش اعتبار اسنادى اتکا خواهد داشت و مطمئن می گردد که با تسلیم اسناد معین شده در اعتبار، وجه به وى پرداخت می گردد، بویژه در اعتبارات اسنادى تایید شده که بانک دیگرى هم این پرداخت را تضمین می نماید، بهترین روش براى فروشنده جهت تسویه خواهد بود.  

3- فواید از نظر بانکهاى عامل : اعتبارات اسنادى از جهات مختلفی به سود بانکهاى عامل می باشد. بانکها در ازاء خدمات خود در اعتبارات اسنادى کارمزد دریافت نموده و همچنین در مواردى نیز در امر سرمایه گذارى و سود مشارکت می نمایند. در اعتبارات اسنادى فرض بر ارائه تسهیلات بانکی بوده و مطابق ظاهر، بانکها مالک کالا می باشند و در صورت عدم تسویه بانکی خریدار، بانکها می توانند مطالبات خود را از فروش کالا اخذ نمایند. از طرف دیگر، بانکها هیچگونه مسئولیتی را در مورد خطرات و خسارات وارده بر کالا و یا اسناد تقلبی بر عهده نمی گیرند و مسئولیت بانکها به بررسی اسناد از حیث ظاهرى و مطابقت ظواهر با شرایط اعتبار محدود می گردد و حداقل مسئولیت در اعتبارات اسنادى براى بانکهاى عامل فرض شده است.  

4- فواید از نظر دولتها : نظارت دقیق بر خروج ارز از کشور و سیاست گذارى در امور تجارت خارجی و مصرف ارز با ضمانت اجراو ابزار بانکهاى عامل انجام می پذیرد. اجراى دستورالعملهاى ارزى و بانکی با استفاده از تاسیس بانکی انجام می پذیرد و بدین طریق دولتهاى ذینفع با روش اعتبار اسنادى و تمرکز این امر در بانکها بر نحوه اجرا و مصرف صحیح ارز نظارت کافی خواهند داشت.  

خطرات استفاده از اعتبارات اسنادى

خطر کلاهبردارى 
● شخص ذىنفع ممکن است با جعل اسناد مربوط به حمل بدون تحویل کالا به خریدار پول را دریافت کند. 
● حتی ممکن است متن خود اعتبار اسنادى دستکارى و جعل شود. 

ریسک محدودیتهاى حکومتى 
● اجراى اعتبارنامه ممکن است با ممانعت حکومتها (مثلاً در شرایط تحریم) متوقف شود. 

بلایاى طبیعى 
● اجراى قرارداد ممکن است بر اثر فجایع طبیعی یا جنگ متوقف شود. 

ریسک براى درخواست دهنده اعتبارنامه 
● عدم تحویل کالاها 
● تحویل ناقص 
● حویل کالاى نا مرغوب 
● تحویل زود یا دیر هنگام 
● خرابی کالا در حین انتقال 
● مشکلات مربوط به مبادلات ارزى 
● مشکل در بانک صادرکننده یا دریافت کننده 
● دزدیده شدن 

ریسک براى بانک صادر کننده 
● ورشکستگی درخواست دهنده السی. 
● خطر کلاهبردارى و محدودیتهاى حکومتی 

ریسک براى شخص ذىنفع (فروشنده) 
● ناتوانی در فراهم آوردن شرایط السی 
● نا توانی یا تاخیر 

ریسک تجارت بین المللى 
● خطر تغییر در نرخ ارز(تفاوتهاى حاصل از مبالغ به دلیل تغییر در نرخ ارز و در نتیجه ایجاد سود یا زیان) 

انواع اعتبارات اسنادى

1- اعتبارات اسنادى دیدارى (نقد): اعتباراتی است که پرداخت وجه کالا به فروشنده توسط بانک بلافاصله پس از تسلیم اسناد مورد قبول صورت می پذیرد. به عبارت دیگر بناى اعتبار بر پرداخت وجه کالا به محض ارائه اسناد بدون عیب به بانک خواهد بود. 

2- اعتبارات اسنادى مدت دار: اعتباراتی است که پرداخت وجه کالا توسط بانک به فروشنده به مدت معینی پس از ارائه اسناد مورد قبول (با بهره لازم) در سررسید مربوطه عملی می گردد. این مدت معمولا یکساله می باشد. از جمله این اعتبارات می توان به یوزانس و فاینانس اشاره نمود. 

3- اعتبارات اسنادى قابل برگشت: اعتباراتی است که خریدار و یا بانک گشایش کننده می توانند آن را لغو یا اصلاح نمایند و نیازى به موافقت فروشنده ندارد.  

4- اعتبارات اسنادى غیر قابل برگشت: اعتباراتی است که اصلاح، تغییر و یا لغو آن بدون موافقت فروشنده امکان پذیر نمی باشد.  

5- اعتبارات اسنادى تایید شده: اعتباراتی است که تعهد معمولی بانک اصلی براى فروشنده کافی نبوده بلکه نیاز به تعهد اضافی (تضمین) همان بانک یا بانک مرکزى کشور خریدار و یا بانک ثالث دارد.  

6- اعتبارات اسنادى تایید نشده: اعتباراتی است که تعهد معمولی بانک اصلی (گشاینده اعتبار) براى فروشنده کافی بوده و نیاز به تعهد اضافی (تضمین) بانک دیگر را ندارد.  

7- اعتبارات اسنادى قابل انتقال: اعتباراتی است که (به شرط تجویز) ذینفع می تواند کل اعتبار یا مقدارى از اعتبار را به ذینغع هاى دیگر منتقل و واگذار نماید.  

7-1- اعتبارات اسنادى قابل انتقال قابل تقسیم: این اعتبار در مواردى استفاده می گردد که ذینفع مجاز به انتقال امتیاز استفاده از اعتبار به شخص یا اشخاص متعدد در محل اقامت خود و یا حتی خارج از محل یا کشور خود می گردد. 

7-2- اعتبارات اسنادى قابل انتقال غیر قابل تقسیم: این اعتبار به این ترتیب خواهد بود که انتقال منحصرا محدود به یک شخص ثالث می گردد.  

8- اعتبارات اسنادى غیر قابل انتقال: اعتباراتی است که به موجب آن ذینفع اعتبار نمی تواند از بانک درخواست نماید یا بانک نمی تواند آن را به صورت کلی یا جزئی در اختیار سایر ذینفع ها قرار دهد. لازم به ذکر است اعتبارات اسنادى معمولا به صورت غیر قابل انتقال گشایش می یابند.  

9- اعتبارات اسنادى اتکایی (پشت به پشت): اعتباراتی است که توسط ذینفع با اتکا بر اعتبارى که توسط خریدار به نفع وى گشایش یافته است جهت صادر کننده دیگرى (ذینفع دوم) که می تواند کالا را تهیه و ارسال نماید گشایش می نماید. لازم به ذکر است گشایش اعتبار اتکایی در ایران با مجوز بانک مرکزى امکان پذیر است.  

10- اعتبارات اسنادى گردان: اعتباراتی است که بانک گشایش کننده پس از پرداخت وجه اسناد به فروشنده موضوع اعتبار را بر اساس دفعات زمانی تکرار می کند. تعداد دفعات استفاده از اعتبار و دریافت وجه باید در متن اعتبار قید شود. چنین اعتبارى وقتی گشوده می شود که خریدار مایل به حمل به دفعات باشد که اسناد حمل متعددى نیز ارائه می گردد و می تواند به صورت تجمعییا غیر تجمعی باشد.  

11- اعتبارات اسنادى ماده قرمز (یک، دو یا چند مرحله اى): اعتباراتی است که با قید عبارت خاصی، بانک ابلاغ کننده اعتبار را مجاز به اعطاى پیش پرداخت و یا بطور کل تمام مبلغ اعتبار، بر حسب درخواست متقاضی و قبل از ارائه اسناد می نماید. وجه تسمیه این اعتبارات قید عبارت آن با جوهر قرمز براى جلب توجه به خصوصیات و ویژگی هاى این نوع اعتبار است.  

12- اعتبارات اسنادى داخلی: اعتباراتی هستند که خریدار و فروشنده در کشور مقر بانک قرار دارند. بدین معنی که محل اقامت خریدار و فروشنده و بانک در کشور واحدى است. در کشور ما معاملات داخلی از طریق وجه نقد یا چک و یا برات انجام می پذیرد و اعتبارات اسنادى داخلی سابقه ندارد.  

13- اعتبارات اسنادى خارجی: اعتبارى است که متقاضی و ذینفع د ر دو کشور مختلف قرار دارند و بانک گشایش کننده اعتبار معمولا در کشور خریدار است و از طریق بانک دیگرى که معمولا در کشور فروشنده قرار دارد، اعتبار به وى ابلاغ و معامله اسناد و پرداخت وجه کالا نیز توسط همین بانک انجام می پذیرد.  

14- اعتبارات اسنادى وارداتی: اعتباراتی است که بنا به دستور خریدار گشایش می گردد و خریدار وظیفه پرداخت وجه کالا را به عهده داشته و نقش وى بعنوان وارد کننده است. 

15- اعتبارات اسنادى صادراتی: اعتباراتی است که به نفع یک شخص گشایش می گردد و نقش وى صادر کننده و دریافت کننده وجه است و وى باید با حمل کالا و تنظیم و تسلیم اسناد به بانک وظیفه خود را عملی سازد.  

دوره آموزشی پیشنهادی

آموزش نقطه شروع حسابداری

در این دوره شما با مفاهیم اولیه و روند عملی کار حسابداری آشنا خواهید شد، مفاهیمی چون پروسه شناسایی و ثبت رویدادهای مالی، شناسایی ماهیت حسابها، روش ثبت رویدادهای مذکور در دفاتر روزنامه و کل و تهیه ترازنامه آزمایشی، را خواهید آموخت. (این دوره شامل 3 ساعت آموزش ویدئویی و کاملا رایگان است)

پرسش و پاسخ

نظر و یا هر سؤالی در خصوص مقاله” همه چیز درباره اعتبارات اسنادی LC “ دارید مطرح کنید تا پاسخ دهیم

دیدگاهتان را بنویسید

امتیاز شما به این محتوا
Loading...

ورود | ثبت‌نام

لطفا شماره موبایل یا ایمیل خود را وارد کنید
آکادمی رشد مالی
جلسه مشاوره آنلاین
ویژه مسائل مالی و مالیاتی
پشتیبانی
دسترسی سریع
این بخش در حال اضافه شدن به سایت آکادمی رشد مالی می‌باشد.