کدینگ حسابداری و ساختار حسابهای کل ، معین و تفصیلی در کدینگ

نویسنده :
تیم آموزش آکادمی رشد مالی

ساختار کلی حسابهای کل ، معین و تفضیلی در کدینگ حسابداری

قبل از ورود به آموزش کدینگ حسابداری و ساختار حسابها ضروریست تا با طبقه بندی حسابها به گروه های حساب و تفکیک آنها به حساب کل ، معین و تفضیلی و در نهایت ارتباط این طبقه بندی به کدینگ حسابداری توضیحات دقیقی را ارائه دهیم.

حساب معین

براى آن دسته از حساب هاى کل که داراى چندین زیر مجموعه هستند، حساب معین نگهدارى مى شود. به عنوان مثال اگر در یک موسسه اى، تعدد حساب ها و اسناد دریافتنى زیاد باشند، سرفصل حساب کل به صورت حساب ها و اسناد دریافتنى خواهد بود و به دلیل وجود زیر مجموعه هاى آن، حساب هاى معین به شرح زیر ایجاد مى گردد:

یا مثلا براى دارایى هاى ثابت مشهود که اقلام و دسته هاى زیادى را شامل مى شود مى توان حساب هاى معین زیر را نام برد:

بنابراین براى تمام دسته بندى هاى یک حساب کل، می توان جزئیات را در دسته بندى دیگرى ایجاد نمود. این طریق دسته بندى، دقت و سرعت گزارشگیرى و همچنین کنترل بر روى حساب ها را بالا خواهد برد.

به عنوان مثال اگر مدیر شرکت بخواهد مبلغ کل حساب هاى دریافتنى شرکت را بداند کافى است در دسته کل و از حساب ها و اسناد دریافتنى گزارش گیرى نماید و به بررسى مانده آن بپردازد.

حال اگر بخواهد بطور خاص مثلا بداند که چه مبلغى از این مانده مربوط به حساب هاى دریافتنى شرکت ها و سازمان ها و چه میزان مربوط به طلب از اشخاص حقیقى و یا حتى بخواهد مبالغ چک هاى دریافتنى خود را بداند، کافى است از حسابهاى معین آن ها گزارشگیرى نموده و مانده آن حساب ها را مورد بررسى قرار دهد.

حساب تفصیلی

اگر در یک عملیات حسابدارى، حساب هاى کل و معین به شکلى بودند که نیاز به تفکیک و جداسازى بیشترى در حسابها وجود داشت، از زیر مجموعه دیگرى تحت عنوان حساب هاى تفصیلى استفاده مى شود.

این دسته از حساب ها زیر مجموعه حساب هاى معین هستند و عملیات گزارشگیرى را آسان تر مى نمایند. به عنوان مثال مى توان دسته بندى ” حساب ها و اسناد دریافتنى > حسابهاى دریافتنى شرکت ها و سازمان ها ” را به دسته هاى کوچک ترى که در آن، مشتریان بدهکار به شرکت نام گذارى شده اند، تقسیم بندى نمود. به عنوان مثال:

حساب ها و اسناد دریافتنى > حسابهاى دریافتنى شرکت ها و سازمان ها > شرکت الف

حساب ها و اسناد دریافتنى > حسابهاى دریافتنى شرکت ها و سازمان ها > شرکت آذرخش

حساب ها و اسناد دریافتنى > حسابهاى دریافتنى شرکت ها و سازمان ها > شرکت فرافن و….

حال اگر بخواهیم بدانیم که مثلا مشترى الف چه مبلغى به شرکت بدهکار است، مى توان این حساب را انتخاب و گزارشگیرى نمود و یا براى ایجاد گزارش و اطلاع از مانده بدهى شرکت فرافن، نیز باید نام این حساب را انتخاب و گزارش گرفت.

کدینگ در حسابداری

کدینگ حسابدارى روشى براى دسته بندى حساب ها و ابزارى براى دسترسى به حساب ها است. یکى از مزایاى سیستم هاى حسابدارى، دسته بندى کردن حساب ها از طریق کد دادن مى باشد که با این کار مى توان دسترسى سریع ترى به حساب ها داشت یا به جاى نوشتن نام یک حساب که کارى سخت و وقتگیر بوده و امکان اشتباه نیز دارد، کد حساب را نوشته و از آن استفاده نماییم.

از دیگر مزایاى کد گذارى، سهولت در کار، امکان شناسایى بهتر و سریعتر حسابها و همچنین عطف و ربط آنها به هر یک از حساب ها است. یکى از مهمترین و اصولى ترین بخش سیستم هاى مالى، کد بندى سرفصل هاى حسابدارى براساس استانداردهاى حسابدارى مى باشد، که با توجه به نوع فعالیت هر شرکت (بازرگانى، تولیدى یا خدماتى) برخى از سرفصل ها متغیر مى باشند.

تعریف صحیح و اصولى کدینگ حسابدارى، مدیریت و کاربران را در امر گزارش گیرى کمک خواهد نمود تا تجزیه و تحلیل اطلاعات را به خوبى انجام دهند. باید توجه داشت هر چقدر سطح حساب بالاتر باشد سیستم گزارشگیرى شفاف تر خواهد شد.

طراحی کدینگ حسابها

طراحى و تدوین کدینگ حسابها با توجه به نوع فعالیت شرکت، شرایط موجود و توسعه اجتناب ناپذیر فعالیت ها در آینده و نیز با توجه به اهداف و ضوابط زیر صورت مى گیرد:

نکته : برخى از کد هاى حسابدارى براى انواع واحد هاى تجارى یکسان مى باشد اما برخى دیگر متناسب با نوع و حجم عملیات واحد تجارى مختص به همان واحد است. مثل حساب کالاى در جریان ساخت که مربوط به واحد هاى تولیدى و حساب پیمان در جریان پیشرفت مختص شرکت هاى پیمانکارى است.

ساختار حسابها

ساخت و سطوح کلى حساب ها به ترتیب زیر تعیین گردیده است:

گروه حساب > حساب کل > حساب معین > حساب تفصیلى

گروه حساب کلى ترین طبقه حساب است و هر گروه در برگیرنده تعدادى حساب کل مى باشد. به عنوان مثال گروه شماره ١ به دارایی هاى جارى اختصاص داده شده است. همواره اولین رقم سمت چپ نشان دهنده گروه حساب مى باشد.

در گروه بندى حسابها، گروههاى ١ تا ۵ حسابهاى ترازنامه اى، گروههاى شماره ۶ الى ٨ حسابهاى سود و زیانى و گروه شماره ٩ به سایر حسابها(حساب هاى بى اثر یا انتظامى) اختصاص مى یابد.

به عنوان مثال شکل معمول حسابهاى گروه شرکت هاى تولیدى به شکل زیر مى باشد:

تک تک گروه بندی های حسابهای در مقالات بعد مورد بررسی و دسته بندی به صورت حساب کل و معین و تفضیلی قرار خواهد گرفت.

حسابهای کل

حسابهاى کل شامل حساب هایى است که دفتر کل براساس آن ها تفکیک خواهد شد و بر مبناى آنها تراز آزمایشى و حسابهاى نهایى تنظیم مى گردد. هر حساب کل بر حسب نیاز یک و یا چندین حساب معین را در بر مى گیرد.

حسابهای معین

حسابهاى معین به منظور تفکیک حسابهاى کل به حسابهاى جزیى تر مورد استفاده قرار مى گیرند. شماره حسابهاى معین از چهار رقم تشکیل مى شود که رقم اول نشان دهنده گروه ، رقم دوم از سمت چپ آنها مشخص کننده حساب کل و دو رقم سمت راست مشخصه حساب معین مى باشد. به عنوان مثال کد 1402 که به صورت زیر خوانده مى شود: یک چهار صفر دو مربوط به کد حساب دارایى هاى جارى (1) و سرفصل کل سایر حساب ها و اسناد دریافتنى (4) و اشخاص حقیقى (02) خواهد بود.

هر حساب معین برحسب نیاز به اطلاعات جزئى تر شامل تعدادى حساب تفصیلى قابل تفکیک خواهد بود. در حالتى که کدگذارى انجام مى گیرد، در صورتى که به صورت کدهاى دو رقمى استفاده شوند، می توان براى آن سطح و آن حساب، تا ٩٩ کد ایجاد کرد و اگر براى هر سطحى از کدهاى سه رقمى استفاده شود، براى آن سطح مى توان تا ٩٩٩ کد مجزا ایجاد کرد. براى سطوح چهار رقمى نیز تا ٩٩٩٩ کد ایجاد مى گردد و … بنابراین در زمان ایجاد کد، باید به تعداد کدهاى مورد نیاز دقت نموده و بر اساس تعداد مورد نیاز کدها را تعریف کرد.

حسابهای تفصیلی

شماره تفصیلى جهت گروه هاى مختلف از جمله مشتریان، پرسنل و بستانکاران و حتى واحدهاى مختلف در شرکت تعریف مى شود. هریک از گروه هاى تفصیلى به حسابهاى معین خاصى ارتباط پیدا مى کنند که در اطلاعات پایه سیستم تعریف خواهد شد.

دوره آموزشی پیشنهادی

آموزش نقطه شروع حسابداری

در این دوره شما با مفاهیم اولیه و روند عملی کار حسابداری آشنا خواهید شد، مفاهیمی چون پروسه شناسایی و ثبت رویدادهای مالی، شناسایی ماهیت حسابها، روش ثبت رویدادهای مذکور در دفاتر روزنامه و کل و تهیه ترازنامه آزمایشی، را خواهید آموخت. (این دوره شامل 3 ساعت آموزش ویدئویی و کاملا رایگان است)

پرسش و پاسخ

نظر و یا هر سؤالی در خصوص مقاله” کدینگ حسابداری و ساختار حسابهای کل ، معین و تفصیلی در کدینگ “ دارید مطرح کنید تا پاسخ دهیم

دیدگاهتان را بنویسید

امتیاز شما به این محتوا
Loading...

4 دیدگاه

هر سؤال و یا دیدگاهی داری مطرح کن!... (خیلی سریع پاسخ میدیم)

  • سلام
    خواهش میکنم به من کمک کنید.
    من به تازگی در شرکتی مشغول کار شدم ولی نمیدونم چجوری حساب معین و تفضیل رو وارد کنم یعنی مثلا یه هزینه میزارن جلوی مثل هزینه تصفیه آب یا مثلا مینویسه احمد حسینی – شرکت آذر فام من چجوری تشخیص بدم این احمد حسینی چجور حسابیه برای وارد کردن معین و تفضیل حساب های دریافتنیه؛ بدهیه؛ چیه این هزینه.
    چجوری معین و تفضیل این همه حساب یاد بگیرم آخه.

    • سلام وقت ایام شما بخیر
      ببنید دوست من قبل از هرکاری بهتره با مرور حسابها طرف حسابهای شرکت رو بشناسید، ضمن اینکه باید تمام اسناد حسابداری رو بر مبنای تعهدی ثبت کنید ، زیاد کار سختی نیست شما باید قبل از پروسه کاری شرکتتون رو بشناسید فرق فاکتور مواد اولیه و فاکتور هزینه رو بدونید و از اون طرف هم فروش شما (در قبال دریافت وجه و چک) شامل خدمات و کالاهای موضوع شرکتتون خواهد بود. بهترین راه برای شناسایی هزینه و یا خرید و یا فروش و حساب دریافتی مراجعه به موضوع فعالیت شرکت در اساسنامه اون هست. هر اقلامی که در پروسه کاری شما مصرف و یا به عنوان مواد اولیه وارد بشه به عنوان خرید و در غیر این صورت به عنوان هزینه (همون دوره) منظور خواهد شد. برای فروش هم همین رویه رو میتونید معکوس کنید…
      به صورت کلی میشه اینطور گفت که معمولا برای خرید، شما فاکتور رسمی دریافت میکنید که در اون اقلام مصرفی پروسه تولید و یا موجودی انبار و مواد شما در شرح اقلام اون میاد.

ورود | ثبت‌نام

لطفا شماره موبایل یا ایمیل خود را وارد کنید
آکادمی رشد مالی
جلسه مشاوره آنلاین
ویژه مسائل مالی و مالیاتی
پشتیبانی
دسترسی سریع
این بخش در حال اضافه شدن به سایت آکادمی رشد مالی می‌باشد.